Ποια ήταν η Mahasweta Devi που τίμησε η Google;

Γράφει η Μελίνα Αγγελάκη

Η Mahasweta Devi, το πρόσωπο το οποίο η Google τίμησε μ’ ένα doodle πριν λίγες μέρες, είναι από τις προσωπικότητες που όσα και να πει κανείς για να την περιγράψει θα είναι λίγα. Ο θάνατός της στις 28/7/2016 ήταν μεγάλο πλήγμα για την Ινδία.

Μυθιστοριογράφος και κοινωνική ακτιβίστρια, άφησε πίσω της ένα μεγάλο έργο που αποτελεί κληρονομιά για τον πολιτισμό της χώρας της.

Γεννήθηκε στην Decca της Βρετανικής Ινδίας (τώρα Ντάκα Μπαγκλαντές), από γονείς λογοτέχνες. Μεγάλωσε ανάμεσα στις τέχνες και στα γράμματα, μιας και πολλοί συγγενείς της ανήκαν στον καλλιτεχνικό κόσμο της εποχής. Αυτό είχε ως συνέπεια να έρθει πολύ γρήγορα σ’ επαφή με τα κοινωνικά δρώμενα, ν’ αφυπνιστεί και να δραστηριοποιηθεί.

Εργάστηκε σκληρά για τα δικαιώματα και την ενδυνάμωση των φυλών της Δυτικής Βεγγάλης, ήταν πολέμια της βιομηχανικής πολιτικής στη χώρα της, η οποία προχωρούσε σε κατάσχεση μεγάλων εκτάσεων γης που ανήκαν στους αγρότες για να τα παραχωρεί σε βιομηχανικές εταιρείες σ’ εξευτελιστικές τιμές.

Η Devi έγραψε 100 μυθιστορήματα και 20 διηγήματα, τα οποία μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες, ενώ για πολλά χρόνια δίδασκε σε φοιτήτριες της εργατικής τάξης κι εργαζόταν ως δημοσιογράφος. Έγραψε επίσης αρκετά σχολικά και παιδικά βιβλία μέσα από τα οποία είναι εμφανέστατη η μεγάλη της αγάπη για τα παιδιά.

Η πνευματική της διαύγεια και η απλότητα του λόγου της, μπορούσε να καθηλώσει οποιονδήποτε συνομιλητή της. Πίστευε πως στη λιτότητα και στον αγώνα επιβίωσης των ανθρώπων γύρω της, βρισκόταν η ουσία της ιστορίας. Μιας ιστορίας που σύμφωνα με δηλώσεις της, εμφανίζεται στους μύθους, στις μπαλάντες, στη λαϊκή τέχνη και στα λόγια και τις πράξεις των απλών ανθρώπων.

Ίσως και γι’ αυτό όταν ήθελε να εμπνευστεί για να γράψει, πολλές φορές ήθελε να πηγαίνει στα μέρη όπου ο λαός γινόταν αντικείμενο εκμετάλλευσης αλλά δεν αποδεχόταν σε καμία περίπτωση την ήττα και δεν παραιτούταν. «Αυτά τα ευγενή ταλαιπωρημένα όντα, είναι η δική μου πρώτη ύλη που γνωρίζω πολύ καλά» δήλωνε σε όσους τη ρωτούσαν για την αστείρευτη πηγή έμπνευσής της. Η ίδια μάλιστα θεωρούσε πως ο κόσμος χωρίζεται «σ’αυτούς που έχουν ανάγκη» και «σ’ αυτούς που δεν έχουν ανάγκη». Για εκείνη σημαντικό ήταν να βρίσκεται δίπλα σε όσους είχαν ανάγκη ν’ ακουστoύν κι αδυνατούσαν να υψώσουν τη φωνή τους.

Μέχρι τα βαθιά της γεράματα η Mahasweta εργαζόταν μέχρι και 18 ώρες τη μέρα για να γράφει και το παράδοξο ήταν πως η ίδια έλεγε ότι τα γραπτά της δεν ήταν και κάτι ιδιαίτερο.

Οι άνθρωποι που πέρασαν από τη ζωή της, ο καθένας με τον τρόπο του, έγιναν κίνητρο για το έργο της κι αυτό ήταν κάτι που ανέφερε σε κάθε συνέντευξή της. Για την ανθρωπότητα πάντως κίνητρο θα μπορούσε να είναι οι «σοφές» και ταπεινές προσωπικότητες, ανάμεσά τους και η Mahasweta Devi (14/1/1926-28/7/2016).