Γράφει η Μαρία Καλλίλα

Κάθε φορά που πεθαίνει ένα παιδί ανοίγεται μια τρύπα στον πλανήτη μας από όπου φεύγουν η ελπίδα, το χαμόγελο κι η αθωότητα. Αν κι έχουμε φτάσει στο 2019 εξακολουθούν να υπάρχουν χώρες σε όλο τον κόσμο όπου τα παιδιά σβήνουν λόγω έλλειψης βασικών αγαθών ή λόγω έλλειψης χορήγησης των κατάλληλων φαρμάκων για ν’ αντιμετωπιστούν οι ασθένειες από τις οποίες πάσχουν.

Ο Mohamad Chisti στην πρώτη του βάρδια ως εκπαιδευόμενος γιατρός στο νοσοκομείο Sylhet στο Μπαγκλαντές, ήρθε αντιμέτωπος με το θάνατο τριών παιδιών που έπασχαν από πνευμονία. Στις χώρες χαμηλού εισοδήματος για την αντιμετώπιση της πνευμονίας χρησιμοποιείται η τεχνική «χαμηλής ροής» σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί από τον Διεθνή Οργανισμό Υγείας. Μια τεχνική όμως που φαίνεται να μην έχει τα καλύτερα αποτελέσματα.

Ο γιατρός αποφάσισε πως έπρεπε να βρει έναν τρόπο ώστε τα υποσιτισμένα παιδιά που προσβάλλονται από πνευμονία να βοηθηθούν χωρίς να επιβαρυνθούν οικονομικά. Γιατί η θεραπεία υπάρχει αλλά το κόστος είναι δυσβάσταχτο για περιοχές όπως το Μπαγκλαντές κι άλλες υποανάπτυκτες χώρες. Η ιδέα ήρθε σ’ ένα ταξίδι του στην Αυστραλία όπου είδε να εφαρμόζεται σε βρέφος μια τεχνική μέσω φυσαλίδων.

Παίρνοντας ένα απλό άδειο μπουκάλι σαμπουάν στο οποίο είχαν δημιουργηθεί φυσαλίδες λόγω του κενού, συνειδητοποίησε ότι θα μπορούσε πιθανότατα να βάλει μαζί και κάτι ακόμη ώστε να κατασκεύαζε μια συσκευή που θα έκανε την ίδια δουλειά με την τεχνική που είδε στο νοσοκομείο της Αυστραλίας. Αυτό το κατάφερε, χρησιμοποιώντας μια παροχή οξυγόνου (η οποία, εν πάση περιπτώσει, είναι απαραίτητη για τη μέθοδο χορήγησης οξυγόνου χαμηλής ροής), μερικές σωληνώσεις και μια πλαστική φιάλη γεμάτη με νερό. Και τελικά λειτούργησε!

Το 2015 ο ίδιος κι οι συνάδελφοί του δημοσίευσαν τα αποτελέσματα μιας δοκιμής που διεξήγαγαν στο ίδρυμα όπου ο Dr.Chisti έκανε την πρακτική του, στο Νοσοκομείο Ντάκα. Αυτό έδειξε ότι η μέθοδος είχε προοπτική. Το νοσοκομείο το χρησιμοποιεί τώρα συστηματικά κι ο αριθμός των παιδιών που πεθαίνουν εκεί από την πνευμονία έχει πέσει κατά τα τρία τέταρτα. Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό επιβίωσης στο νοσοκομείο της Ντάκα είναι σήμερα σχεδόν ισοδύναμο με αυτό των παιδιών που υποβάλλονται σε θεραπεία σε εγκαταστάσεις πλούσιων χωρών του κόσμου, χρησιμοποιώντας συμβατικούς αναπνευστήρες.

 Ο Δρ Chisti λέει πως εκτός από τη διάσωση ζωών, η συσκευή του έχει μειώσει τις δαπάνες του νοσοκομείου για θεραπεία πνευμονίας κατά σχεδόν 90%. Τα υλικά που χρειάζονται για να φτιαχτεί η συσκευή του κοστίζουν μόλις $1,25. Η συσκευή καταναλώνει επίσης πολύ λιγότερο οξυγόνο από έναν συμβατικό αναπνευστήρα. Το 2013 το νοσοκομείο δαπάνησε 30.000 δολάρια για την προμήθεια αερίου ενώ το 2017 δαπάνησε $ 6.000. Η ιδέα εξαπλώνεται και όλοι πιστεύουν ότι λόγω του χαμηλού κόστους κυρίως αλλά και τον πολύ ελπιδοφόρων αποτελεσμάτων πολύ σύντομα θα χρησιμοποιηθεί στην Αιθιοπία και στη συνέχεια σε άλλες χώρες ανά τον κόσμο.

Η αποτελεσματικότητα, τελικά δεν είναι πάντοτε απαραίτητο να συμβαδίζει με την υψηλή τεχνολογία. Η αγάπη του Dr.Chisti για τα παιδιά κι η ανάγκη του να μειώσει τη θνησιμότητα των παιδιών με ηλικία κάτω των πέντε ετών, τον οδήγησε να μεταμορφώσει ένα απλό μπουκάλι σαμπουάν σε σωτήρια μέθοδο καταπολέμησης της πνευμονίας.

*Διαβάσαμε την είδηση στο www.economist.com