Γράφει η Μαριάμ Πολυγένη
Πάνε μήνες που έχω να γράψω editorial. Κάθε μου ιδέα ή σκέψη αυτόν τον καιρό, δε μου μοιάζει «τέλεια» για να τη μοιραστώ μαζί σου. Σήμερα, όμως, το αποφάσισα! Αν δεν είναι τέλειο το να μοιραστείς μια αλήθεια σου, τότε τι είναι;
Αποφάσισα να το ξορκίσουμε, επιτέλους, αυτό το σύνδρομο. Το «σύνδρομο του τέλειου». Την ανάγκη του να είσαι κάθε φορά πιο καλός από πριν, πιο δημιουργικός, πιο εύστοχος, πιο ταλαντούχος από άλλους, πιο «κερδισμένος» στα σημεία. Πάντα χαρούμενος, πάντα πετυχημένος, αποδεκτός, επιθυμητός κι αντικείμενο φθόνου για όλους όσους δεν μπορούν να βρεθούν στην ίδια θέση του αυτοσχέδιου βάθρου σου, εκείνου που εσύ έχεις θέσει τον πήχη, τις τιμές και τα νούμερα τελειότητας που πρέπει να κατέχει κάποιος για να σταθεί εκεί.
Δε σου κρύβω πως τώρα που ξαναδιάβασα τη δεύτερη παράγραφο του άρθρου κουράστηκα ήδη και μόνο στη σκέψη όλων αυτών. Κι ενώ είναι τόσο βαρετή και κουραστική η συνεχής αναζήτηση της τελειότητας γιατί συνεχίζει και μας απασχολεί όλους; Γιατί δεν την διαολοστέλνουμε κι αυτή μαζί με όλα όσα απορρίπτουμε και βαπτίζουμε ανεπαρκή στο όνομά της; Γιατί θέτουμε συνεχώς υψηλά standards σε κάθε τομέα της ζωής μας, γιατί ξεχωρίζουμε πάντα τον εαυτό μας από τους άλλους και γιατί απομακρυνόμαστε από οτιδήποτε «μέτριο» στα μάτια μας, χωρίς καν να εξετάσουμε αν η κρίση μας ως προς αυτό ήταν τελικά δίκαιη;
Ερωτήματα που συνεχώς θέτω σ’ εμένα και στους άλλους και που ενώ έχω καταφέρει να καταλάβω τους λόγους που πάσχει η ανθρωπότητα από το σύνδρομο της τελειομανίας δεν έχω καταφέρει ακόμη να το διώξω από πάνω μου. Αν το να συνειδητοποιήσεις το πρόβλημα είναι η μισή λύση του προβλήματος, είμαι σε καλό δρόμο θαρρώ. Κι όσοι περισσότεροι βαδίσουμε σε αυτόν τον δρόμο, τόσο πιο εύκολα θα καταφέρουμε να καταρρίψουμε έναν μύθο, εκείνον που συνοδεύει το «τέλειο».
Το τέλειο είμαι σίγουρη πως δε θα το συναντήσει κανένας άνθρωπος πάνω στη γη. Δε θα το συναντήσει γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει. Είναι μια έννοια αφηρημένη όπου ο ορισμός της αλλάζει συνεχώς από άνθρωπο σε άνθρωπο κι η μορφή της και το νόημά της γίνεται διαφορετικό κάθε φορά. Ακόμη κι έτσι, όμως, αν με κάποιο μαγικό τρόπο κατόρθωνες να πλησιάσεις κοντά σ’ εκείνο που οραματίστηκες και βάπτισες «τέλειο» θα διαπίστωνες πως και πάλι η ψυχούλα σου δε γεύθηκε όσα περίμενε πως θα εισέπραττε. Εμείς οι τελειομανείς είμαστε οι μόνοι άνθρωποι όπου μπορούμε να σου εγγυηθούμε πως τις περισσότερες φορές που καταφέραμε τελικά να επιτύχουμε κάτι που ονειρευόμασταν, ουσιαστικά το όφελος δεν το πήραμε από την κατάκτηση των στόχων μας, αλλά από τη διαδρομή και τον κόπο του να φθάσουμε εκεί.
Η γνώση του να ξέρεις πως τελικά το τέλειο είναι ανέφικτο είναι σημαντικότερη από την αίσθηση ασφάλειας που σου προσφέρει το ότι κατέκτησες όλα όσα ήθελες και τώρα είσαι αποδεκτός από εσένα και τους άλλους. Το κυνήγι του «τέλειου» σε διδάσκει πολλά περισσότερα από την κατάκτηση του. Η επιτυχία είναι αποτέλεσμα πολλών αποτυχιών κι οι «τέλειοι» δεν αποτυγχάνουν. Μόνο οι αληθινοί το καταφέρνουν…
Όσο τέλεια κι αν καταφέρεις να κάνεις τα πράγματα στη ζωή σου, τέλειος δε θα νιώσεις ποτέ. Ή γιατί θα ξέρεις μέσα σου πως ο χαρακτηρισμός που σου έδωσες δεν αληθεύει ή γιατί οι τρόποι και τα μέσα που χρησιμοποίησες για να φθάσεις εκεί θα σου θυμίζουν πως δε σου επιτρέπεται να νιώθεις σπουδαίος ή γιατί τα συναισθήματά σου θα απέχουν κατά πολύ από εκείνα που περίμενες πως θα σου δημιουργηθούν μόλις θα έφτανες στην κορυφή των προσδοκιών σου.
Θα μου πεις «Και τι γίνεται με όλους εκείνους που αυτοβαπτίζονται “τέλειοι” από την ημέρα που γεννήθηκαν; Που νιώθουν ανώτεροι από όλους κι όχι κοινοί θνητοί όπως εμείς;». Γι’ αυτούς, ίσως θα ήταν καλύτερα να φροντίσει η φίλη μας ψυχολόγος Θέκλα Πετρίδου κι όχι εμείς…
Εμείς θα πρέπει να διώξουμε αυτό το σύνδρομο, το σύνδρομο του τέλειου, που κατατρώει τα σωθικά μας, τις σκέψεις μας, τις ψυχικές αντοχές μας και μπαίνει εμπόδιο στο να είμαστε αληθινοί κι ευάλωτοι. Είναι τα λάθη μας, οι αποτυχίες, οι λάθος αξιολογήσεις κι η συνεχής προσπάθεια που μας κάνει ανθρώπινους. Είναι το ότι δε φοβηθήκαμε να φανούμε ευάλωτοι εκείνο που μας κάνει θαρραλέους κι είναι τα ψεγάδια μας τελικά που δε μας κάνουν βαρετούς στα μάτια των άλλων.
Η τελειότητα είναι βαρετή κι όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε τόσο πιο γρήγορα θα αποκτήσουμε ενδιαφέρον για τους άλλους. Όταν πρέπει να είσαι μονίμως προσεκτικός για να μην κάνεις λάθη, όταν πρέπει να προσαρμόζεσαι συνεχώς με σκοπό να ταιριάξεις στις επιθυμίες των άλλων, παύεις να είσαι αυθόρμητος και σκοτώνεις κάθε ψήγμα τελειότητας μέσα σου. Γιατί τέλειοι, είμαστε όταν στη συμπεριφορά μας αντικατοπτρίζεται όλα όσα είμαστε. Λίγα ή πολλά, μικρά ή μεγάλα, ίδια ή διαφορετικά. Αρκεί να είναι αληθινά…
«Αν ο κόσμος ήταν τέλειος, δε θα ήταν» διάβασα κάπου και χαμογέλασα. Με μόνο οκτώ λέξεις ο Yogi Berra είπε όσα ήθελα σε αυτό το άρθρο να σου πω.
Συγχώρα με. Κανείς δεν είναι τέλειος!
